e-Emph@sis Τρέχον Τεύχος
Ηλεκτρονικό Περιοδικό του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου
Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων
Απρίλιος 2008 - 7o 'Αλλα Τεύχη

Έρευνες - Άρθρα
 

Έρευνα για τα παιδιά και τη σχέση τους με το INTERNET

Μελέτη του EU Kids Online και για την Ελλάδα
 
Σοβαρές ελλείψεις στην έρευνα γύρω από τη σχέση παιδιών και νέων με τις νέες τεχνολογίες διαπίστωσε το θεματικό δίκτυο EU KIDS ONLINE ( www.eukidsonline.net ), που τελεί υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Τα βασικότερα συμπεράσματα, που αφορούν στο σύνολο των 18 ευρωπαϊκών χωρών που συμμετέχουν στο θεματικό δίκτυο, αλλά και ειδικότερα στη χώρα μας, είναι τα εξής:

1. Δυσανάλογη κάλυψη ηλικιακών ομάδων
Δίνεται μεγαλύτερη βαρύτητα στους εφήβους και πραγματοποιούνται ελάχιστες έρευνες για παιδιά δημοτικού ή μικρότερα παρά το γεγονός ότι στις ηλικίες αυτές οι τεχνολογίες σύνδεσης είναι ιδιαίτερα διαδεδομένες. Στην Ελλάδα από το 2000 και μέχρι τον Ιούλιο του 2007 είχαν συγκεντρωθεί 29 έγκυρες έρευνες. Μόνο 8 από αυτές έχουν ασχοληθεί αποκλειστικά με παιδιά, οι δε περισσότερες από αυτές αφορούν στις ηλικιακές ομάδες 11-12 και 15-19. Μόλις μία έρευνα έχει γίνει για παιδιά μέχρι 6 ετών.
 
2. Έρευνες από τον ιδιωτικό τομέα, τις ΜΚΟ και τον ακαδημαϊκό τομέα
Στην Ελλάδα οι έρευνες χρηματοδοτούνται κατά κύριο λόγο ή από το κράτος (45%) ή από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (52%). Από τις 29 έρευνες που έχουν συγκεντρωθεί μέχρι σήμερα, καμία έρευνα γύρω από τη σχέση παιδιών και νέων με τις νέες τεχνολογίες δεν έχει πραγματοποιηθεί με χρηματοδότηση ερευνητικών κέντρων, μη κυβερνητικών οργανώσεων, καταναλωτικών οργανώσεων. Ελάχιστες λοιπόν οι πρωτοβουλίες για έρευνα από τον ιδιωτικό τομέα, τις ΜΚΟ αλλά και τον ακαδημαϊκό τομέα επίσης.
 
3. Ανάγκη για διεύρυνση της θεματικής ατζέντας τέτοιων ερευνών
Η θεματική ατζέντα των ερευνών που έχουν συγκεντρωθεί πανευρωπαϊκά από το EU Kids Online απαρτίζεται κυρίως από στοιχεία πρόσβασης στο διαδίκτυο (τύπο σύνδεσης, δημογραφικά στοιχεία κ.ά.) και λιγότερο από τους κινδύνους που ελλοχεύουν στις τεχνολογίες σύνδεσης. Στην πλειοψηφία τους οι έρευνες ρίχνουν φως στο δημογραφικό προφίλ των χρηστών των νέων τεχνολογιών. Η ασφαλής χρήση των τεχνολογιών αυτών και οι κίνδυνοι στους οποίους εκτίθενται οι χρήστες τους διερευνώνται αποσπασματικά.
 
Παρατηρείται, επίσης, ότι η ατζέντα των θεμάτων των ερευνών που αφορούν στους πιθανούς κινδύνους που ενυπάρχουν στη σχέση παιδιών και νέων με τις νέες τεχνολογίες, καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από τις τάσεις που κυριαρχούν στην κοινωνία, ακόμη και από τις εκρήξεις πανικού που παρατηρούνται στα ΜΜΕ. Κατά συνέπεια, το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στην πορνογραφία, στις επαφές με αγνώστους, τη βία κ.λπ. Η θεματολογία των ερευνών διαμορφώνεται σε πολύ μικρότερο βαθμό από πραγματικά περιστατικά που σχετίζονται με τις νέες τεχνολογίες, είτε εγκληματικής φύσης (περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης, ή απαγωγών) είτε ιατρικής φύσης (λ.χ. περιστατικά αυτοκτονιών ή προσπαθειών αυτοτραυματισμού). Επιπλέον στη θεματολογία δεν αντανακλώνται επαρκώς οι ανησυχίες των ίδιων των παιδιών και των νέων (σε τέτοια περίπτωση θα δίνονταν μεγαλύτερη έμφαση στην παρενόχληση, την κλοπή ταυτότητας, και την ανεπιθύμητη αλληλογραφία).
 
Συγκεκριμένα στην Ελλάδα:
  • 38% των ερευνών αφορούν στον τρόπο πρόσβασης στο διαδίκτυο ενώ μόλις το 10% (3 έρευνες) εξετάζουν τις ικανότητες/γνώσεις του πληθυσμού στη χρήση του διαδικτύου. Επιπλέον υπάρχει ελάχιστη διαθέσιμη έρευνα για την ερμηνεία και την αξιολόγηση του online περιεχομένου.
  • Δεν υπάρχει καμία έρευνα για τον αλφαβητισμό των γονέων στα νέα μέσα και για τη στάση τους απέναντι στις νέες τεχνολογίες.
  • Μόλις μια έρευνα εξετάζει τις ανησυχίες των γονέων για τις διαδικτυακές τεχνολογίες και δύο έρευνες αφορούν στην επαγρύπνηση των γονέων για τους κινδύνους του διαδικτύου.
  • Οι περισσότερες έρευνες εστιάζουν στο διαδίκτυο αποκλειστικά μέσω του Η/Υ και αγνοούν άλλες πλατφόρμες, όπως τα κινητά και τις κονσόλες παιχνιδιών.
  • Οι περισσότερες έρευνες αφορούν ακόμα στις εφαρμογές του Web 1.0 και όχι στις εφαρμογές του Web 2.0. Υπάρχουν μόλις 2 έρευνες για τη χρήση ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης από τα Ελληνόπουλα.
 Για περισσότερες πληροφορίες για την έρευνα, αλλά και γενικότερα για τους κινδύνους που εγκυμονεί η χρήση του διαδικτύου για τα παιδιά, μπορείτε να μπείτε στην ιστοσελίδα www.saferinternet.gr

       Εκτυπώσιμη Μορφή  Εκτυπώσιμη Μορφή              
Υλοποίηση: ΕΑΙΤΥ - Τομέας Δικτυακών Τεχνολογιών Συντακτική Ομάδα         Επικοινωνήστε μαζί μας