Η τηλεόραση είναι παρούσα στην καθημερινή ζωή όλων μας, και ιδιαιτέρως της νεότερης γενιάς, και αποτελεί πλέον ένα πολύ σημαντικό μέσο κοινωνικοποίησης και εκπαίδευσης. Η τεχνολογία ειδικότερα στις μέρες μας αποτελεί ένα σημαντικό κίνητρο για μάθηση, αν παρατηρήσουμε τον ενθουσιασμό των παιδιών όταν “παίζουν” με τον υπολογιστή ή το κινητό και μαθαίνουν ταχύτατα νέα πράγματα μέσα από αυτές τις δραστηριότητες. Η “ταινία” δηλαδή ο συνδυασμός λόγου, ήχου και εικόνας, είναι ένα από τα μέσα που έχει χρησιμοποιηθεί για πολλά χρόνια σε διάφορα εκπαιδευτικά προγράμματα με ποικίλους τρόπους για να υποστηρίξει τη μαθησιακή διαδικασία ως ένα δυναμικό μέσο οπτικοποίησης, αφήγησης, αφαίρεσης και αναγνώρισης.

Πιο συγκεκριμένα, οι εκπαιδευτικές ταινίες που υλοποιούνται μέσα στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων της Δ/νσης Εκπαιδευτικής Τηλεόρασης του ΥΠΕΠΘ έχουν σαφείς διδακτικούς στόχους έτσι ώστε να οδηγήσουν ειδικές ομάδες “θεατών” - εκπαιδευομένων στην ευκολότερη κατανόηση των νοημάτων του γνωστικού αντικειμένου που πραγματεύονται. Έργο της Δ/νσης Εκπαιδευτικής Τηλεόρασης, όπως έχει ήδη αναφερθεί σε σχετικό άρθρο στο 7^ο τεύχος του e-Εmph@sis, είναι αφενός η ανάπτυξη εκπαιδευτικών ταινιών με στόχο την υποστήριξη της εκπαιδευτικής διαδικασίας στην A/θμια και B/θμια Εκπ/ση και αφετέρου η ευρύτατη ενημέρωση εκπ/κών, μαθητών και γονέων σε θέματα που άπτονται των προγραμμάτων και των μεταρρυθμίσεων του ΥΠΕΠΘ. O σχεδιασμός γίνεται με βάση τα αναλυτικά προγράμματα σπουδών, τις ανάγκες του κοινωνικού περιβάλλοντος σχετικά με θέματα αιχμής, καθώς και την υποστήριξη και προβολή των καινοτόμων δράσεων του Υπουργείου Παιδείας.

 

Παρά το γεγονός ότι ακόμη και η απλή προβολή ενός αποσπάσματος από μια καλή ταινία, όπως δείχνουν αρκετές έρευνες, κεντρίζει το ενδιαφέρον των μαθητών, οι μαθητές εμβαθύνουν και αφομοιώνουν καλύτερα όταν συμμετέχουν ενεργά στην εκπαιδευτική διαδικασία, όταν επαναλαμβάνουν τη θέαση, σκέπτονται, εμβαθύνουν, στοχάζονται κριτικά, δραστηριοποιούνται. Καθώς οι τηλεπικοινωνιακές υποδομές της χώρας μας βελτιώνονται με την ανάπτυξη της ευρυζωνικότητας και των μητροπολιτικών δικτύων, δημιουργούνται νέες ευκαιρίες για ενεργή μάθηση με αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών στην εκπαίδευση. Για παράδειγμα η δημιουργία και διάθεση οπτικοακουστικών αρχείων ροής ή αρχείων για λήψη και τοπική αναπαραγωγή μέσα από το διαδίκτυο δίνει τη δυνατότητα στην εκπαιδευτική κοινότητα και το ευρύ κοινό να αξιοποιεί τις ευκαιρίες αυτές στο χρόνο και τον τόπο που επιλέγει. Επιπλέον, οι ταινίες (video) μπορούν να αξιοποιηθούν περισσότερο στη διδασκαλία και στη μελέτη μέσω μεθόδων που προάγουν την ενεργητική συμμετοχή των εμπλεκομένων και επομένως τη μάθηση. 

 

Στο πλαίσιο αυτό οι εκπαιδευτικοί Σ. Παπαδημητρίου από τη Δ/νση Εκπαιδευτικής Ραδιοτηλεόρασης και Σ. Παπαδάκης από το Εργαστήριο Εκπαιδευτικού Υλικού & Εκπαιδευτικής Μεθοδολογίας του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου συμμετέχουν σε δράση για τη δημιουργία μαθησιακών δραστηριοτήτων που ζητούν από τον εκπαιδευόμενο να “εμπλακεί” μέσα στα δρώμενα της ταινίας προσθέτοντας υπότιτλους. Η ιδέα αυτή βασίζεται στη θεωρία για τη “συνδεμένη με την πραγματικότητα” μάθηση (anchored learning), η οποία χρησιμοποιεί σενάρια γύρω από ρεαλιστικές καταστάσεις - μία “άγκυρα” (anchor) - που περιέχεται στο προς επίλυση πρόβλημα από την ομάδα ή το άτομο. Οι μαθητές ενθαρρύνονται να βλέπουν τις γνώσεις και τις δεξιότητές τους ως εργαλεία που μπορούν να χρησιμοποιούνται σε νέες καταστάσεις, παρά σαν γεγονότα που πρέπει να απομνημονευθούν. Για το σκοπό αυτό προτείνεται η χρήση της τεχνικής “υποτιτλισμού αποσπασμάτων ταινιών” με την προσθήκη-επεξεργασία υποτίτλων, που λειτουργούν σαν μια ‘άγκυρα’ που οδηγεί τους μαθητές να επεξεργαστούν τις υπάρχουσες γνώσεις τους και να οικοδομήσουν περαιτέρω επάνω σε αυτές. Επιλέγοντας το τι ακριβώς θα βάλουν στον περιορισμένο χώρο των υποτίτλων στοχάζονται, δημιουργούν, εφαρμόζουν στην πράξη και επιλέγουν κριτικά. 

 

Η υλοποίηση της τεχνικής αυτής γίνεται με εργαλείο το λογισμικό LvS (Learning via Subtitling), που αναπτύχθηκε από το Εργαστήριο Εκπαιδευτικού Υλικού και Εκπαιδευτικής Μεθοδολογίας (ΕΕΥΕΜ) του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου (ΕΑΠ) και προσομοιώνει τη λειτουργία ενός επαγγελματικού εργαλείου υποτιτλισμού ταινιών για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Δύο διδακτικές προτάσεις ως παραδείγματα καλής πρακτικής αυτής της τεχνικής στην Α/θμια Εκπ/ση παρουσιάστηκαν στο 5o Πανελλήνιο Συνέδριο της Επιστημονικής Ένωσης Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας  για τη διάδοση των ΤΠΕ στην εκπαίδευση «Τ.Π.Ε. & Εκπαίδευση» στον Πολυχώρο «Απόλλων» της Νομαρχίας Πειραιά στις 4 & 5 Οκτωβρίου 2008.

 

Οι αλληλεπιδραστικές αυτές μαθησιακές δραστηριότητες αξιοποιούν ταινίες της Εκπαιδευτικής Τηλεόρασης για υποστήριξη της εκπαιδευτικής διαδικασίας στα Μαθηματικά και την Κυκλοφοριακή Αγωγή στο πλαίσιο της Ευέλικτης ζώνης Δημιουργικών και Διαθεματικών Δραστηριοτήτων ή του Ολοήμερου σχολείου. Η πιλοτική εφαρμογή και αξιολόγηση των δραστηριοτήτων έχει προγραμματιστεί να γίνει μέσα στην τάξη το τρέχον σχολικό έτος 2008. Σκοπός της είναι αφενός η αξιολόγηση της διαμεσολάβησης δραστηριοτήτων υποτιτλισμού στην εκπαιδευτική διαδικασία και αφετέρου η διερεύνηση της εμπειρίας των μαθητών και των δασκάλων ως προς την ευχρηστία του εργαλείου LvS.

Επιστροφή

        Εκτυπώσιμη Μορφή