e-Emph@sis Τρέχον Τεύχος
Ηλεκτρονικό Περιοδικό του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου
Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων
Σεπτέμβριος 2009 - 21ο 'Αλλα Τεύχη

Υγεία
 

Oι μαθητές πηγαίνουν σχολείο με άδειο στομάχι

Η παχυσαρκία μας κτυπά την πόρτα
            
Όλο και περισσότερες έρευνες επιβεβαιώνουν πως το πρωινό είναι από τα πιο σημαντικά γεύματα της ημέρας, ειδικότερα για τα παιδιά, που βρίσκονται σε περίοδο ανάπτυξης. Ωστόσο, πολλοί γονείς είτε υποτιμώντας την αξία του, είτε λόγω βιασύνης εξαιτίας της καθημερινής ρουτίνας, δε μαθαίνουν στα παιδιά τους να τρώνε συστηματικά πρωινό.

Πολλοί είναι οι λόγοι για τους οποίους θα πρέπει τα παιδιά να έχουν πρωινό γεύμα και μάλιστα ιδιαίτερα προσεγμένο σε θρεπτικά συστατικά. Συγκεκριμένα, τα παιδιά που δίνουν έμφαση στο πρωινό έχουν λιγότερες πιθανότητες να γίνουν παχύσαρκα Τα ποσοστά της παιδικής παχυσαρκίας έχουν σχεδόν 2πλασιαστεί τα τελευταία 20 χρόνια τόσο σε Ευρώπη όσο και σε Αμερική, ενώ τα Ελληνόπουλα είναι τα πιο παχύσαρκα παιδιά στην Ευρώπη. Έχει όμως αποδειχθεί πως τα παιδιά που τρώνε συστηματικά το πρωινό γεύμα ελαχιστοποιούν μέχρι και 30% αυτή την πιθανότητα.
     
Τα παιδιά που δεν παίρνουν πρωινό είναι επιρρεπή σε ανθυγιεινά snacks, αλλά και τρώνε μεγαλύτερες ποσότητες στο μεσημεριανό γεύμα. Το αυξημένο βάρος των παιδιών και η παχυσαρκία επηρεάζουν το μεταβολισμό και αυξάνουν τη χοληστερόλη στο αίμα και, με τον τρόπο αυτό πολλαπλασιάζεται ο κίνδυνος για εμφάνιση, ακόμα και σε μικρή ηλικία, χρόνιων ασθενειών, όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα.
    
Είναι αλήθεια ότι πολλά παιδιά πίνουν μόνο γάλα πριν ξεκινήσουν για το σχολείο, άλλα δεν παίρνουν ποτέ πρόγευμα, ενώ κάποια αγοράζουν μερικές φορές κάτι από το κυλικείο του σχολείου που μπορεί να μην είναι πάντα υγιεινό. Στοιχεία του Ινστιτούτου Καταναλωτών (ΙΝΚΑ) δείχνουν ότι 83% των παιδιών δεν προγευματίζουν στο σπίτι, ενώ το 89% δεν παίρνει ούτε κολατσιό από το σπίτι για το σχολείο.
    
Παιδιά που προσλαμβάνουν πρωινό καλύπτουν σε μεγαλύτερο ποσοστό τις ανάγκες τους σε θρεπτικά συστατικά. 
Εξάλλου, τα παιδιά που προσλαμβάνουν πρωινό επιλέγουν μια περισσότερο ισορροπημένη διατροφή στο σύνολο της ημέρας. Συγκεκριμένα, έχει φανεί πως το ποσοστό λήψης λιπαρών είναι αρκετά χαμηλότερο. Ακόμη, αρκετά θρεπτικά συστατικά προσλαμβάνονται σε ικανοποιητικό βαθμό στη διάρκεια της ημέρας. Επίσης, σημαντικά υψηλότερη ήταν και η κατανάλωση φυτικών ινών. Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά της περισσότερο ισορροπημένης διατροφής, φάνηκαν και σε εργαστηριακές εξετάσεις όπου τα παιδιά που δε λάμβαναν πρωινό βρέθηκαν να έχουν υψηλότερες συγκεντρώσεις χοληστερόλης στο αίμα τους.
   
Εκτός όμως από το σημαντικότατο θέμα της υγείας, το πρώτο γεύμα της ημέρας συνηγορεί και σε υψηλότερες σχολικές επιδόσεις! Ο ρόλος του αποδεικνύεται ιδιαίτερα σημαντικός στην αύξηση της απόδοσης στο σχολείο, αφού φαίνεται πως με τη λήψη του η συγκέντρωση και η εγρήγορση των μαθητών είναι μεγαλύτερη. Εξάλλου, τα παιδιά χωρίς πρωινό μοιάζουν πιο κουρασμένα και νωχελικά, διότι, μην προσλαμβάνοντας το, τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα μειώνονται καθώς επίσης και οι συγκεντρώσεις των νευροδιαβιβαστών. Γενικότερα, όσο νωρίτερα λαμβάνεται το πρωινό γεύμα, τόσο ευεργετικότερη είναι η επίδραση του.
   
Για όλους τους παραπάνω λόγους η κατανάλωση του πρωινού, φαίνεται να είναι ιδιαίτερα σημαντική για τα παιδιά. Όμως, για να μεγιστοποιηθούν τα οφέλη, αυτό θα πρέπει να είναι υγιεινό και ιδιαίτερα ισορροπημένο.
   
Οι διατροφικές μαθητικές προτιμήσεις
Ωστόσο, σε αντίθεση με όσα λέγονται από γιατρούς και διατροφολόγους, δε δίνεται ιδιαίτερη σημασία ούτε στο πρωινό, αλλά ούτε και στο δεκατιανό γεύμα, με αποτέλεσμα, είτε να μην τρώνε τίποτα οι μαθητές κατά τη διάρκεια των πρώτων δημιουργικών ωρών της ημέρας, είτε να καταναλώνουν τρόφιμα χαμηλής διατροφικής αξίας, όπως πίτσες, κρουασάν, κουλούρια με ζάχαρη ή σοκολάτα, τοστ και σάντουιτς, που αγοράζουν από το κυλικείο. Ειδικότερα, το 76,3% καταναλώνουν πίτσες, κρουασάν, κουλούρια με μερέντα, τοστ και σάντουιτς, ενώ μόνον 7,35% παίρνουν τρόφιμα από το σπίτι.
    
Σε ποσοστό 16,35% οι μαθητές δεν τρώνε καθόλου στα διαλείμματα, στο σχολείο. Σε ό,τι αφορά δε, το πρωινό, οι μαθητές δημοτικού, που τρώνε στο σπίτι, προτιμούν γάλα, δημητριακά και χυμούς. Τα αγόρια τρώνε το πρωί στο σπίτι σε ποσοστό 57,1% και τα κορίτσια μόνο σε ποσοστό 25,9%. Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από τα αποτελέσματα έρευνας για τις διατροφικές συνήθειες παιδιών δημοτικού, σχετικά με τη λήψη πρωινού γεύματος, που διενεργήθηκε από το ΤΕΦΑΑ του ΑΠΘ, σε δείγμα 55 μαθητών της ΣΤ΄τάξης του δημοτικού και παρουσιάστηκαν στο 2ο Διεθνές Συνέδριο με θέμα «Σύγχρονος τρόπος ζωής και πρόληψη καρδιαγγειακών και μυοσκελετικών παθήσεων», το οποίο διεξήχθη στη Θεσσαλονίκη, από 28 ως 30 Μαΐου 2009.
     
Οι ώρες μπροστά στην τηλεόραση
Πέρα όμως από τις λανθασμένες επιλογές φαγητού, πρόβλημα παρατηρείται και στην ποσότητα των ωρών που σπαταλούν οι έφηβοι μπροστά στην τηλεόραση. Περισσότερες ώρες μπροστά στην τηλεόραση αποδεικνύεται ότι ξοδεύουν οι παχύσαρκοι και οι υπέρβαροι έφηβοι, σε σύγκριση με τους συνομηλίκους τους με φυσιολογικό βάρος, ενώ οι ώρες τηλεθέασης των υπέρβαρων και παχύσαρκων κοριτσιών είναι περισσότερες από των αγοριών. Ειδικότερα, φαίνεται πως τα αγόρια φυσιολογικού βάρους παρακολουθούν κατά μέσο όρο 1,81 ώρες την ημέρα τηλεόραση, τα υπέρβαρα 2,79 ώρες και τα παχύσαρκα 3,75 ώρες, ενώ για τα κορίτσια τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 2,17 ώρες, 3,27 ώρες και 3,25 ώρες.
     
Τα ανωτέρω προκύπτουν από τα αποτελέσματα έρευνας του Εργαστηρίου Αθλητιατρικής και του Εργαστηρίου Υγιεινής και Διατροφής Αθλουμένων του ΤΕΦΑΑ ΑΠΘ. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε σχολεία της Θεσσαλονίκης σε δείγμα 267 εφήβων, ηλικιών 16 και 17 ετών, από, προκειμένου να διερευνηθεί η ύπαρξη παχυσαρκίας σε μαθητές Β/θμιας Εκπ/σης, σε σχέση με την παρακολούθηση τηλεόρασης, την έλλειψη φυσικής δραστηριότητας, καθώς και το ρόλο των παραγόντων αυτών στην αυτοεκτίμηση και την εικόνα που έχουν οι έφηβοι αυτοί για το σώμα τους.
      
Η φυσική κατάσταση των μαθητών
Τα αποτελέσματα έδειξαν πως σε ποσοστό 82% οι έφηβοι ήταν φυσιολογικού βάρους, ενώ το 15,4% ήταν υπέρβαροι και παχύσαρκοι. Ειδικότερα, στα αγόρια το ποσοστό των εφήβων με υπερβάλλον βάρος ανήλθε σε 17,6%, ενώ στα κορίτσια το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 13%. Επιπροσθέτως, σημαντικές διαφορές παρατηρήθηκαν στα ποσοστά λίπους, καθώς στα αγόρια κυμαίνεται σε 14,89%, ενώ στα κορίτσια σε 28,04%. Σε ό,τι αφορά στη φυσική δραστηριότητα βρέθηκε πως 62,4% των αγοριών και 37,4% των κοριτσιών συμμετείχαν σε φυσικές δραστηριότητες, όπως γυμναστήριο ή συμμετοχή σε άθλημα. Όσον αφορά στους παχύσαρκους, σε σχέση με την άσκηση, 75% των αγοριών δε γυμνάζονταν, ενώ τα παχύσαρκα κορίτσια δε γυμνάζονταν καθόλου.
         
Τέλος, διαπιστώθηκε ότι τα άτομα, που ασκούνται, διατηρούν το σωματικό τους βάρος σε φυσιολογικό επίπεδο το σωματικό τους βάρος και έχουν μεγαλύτερη αυτοεκτίμηση και καλύτερη εικόνα σώματος, συγκριτικά με αυτά, που δε γυμνάζονται, και ότι συνεπώς, η συμμετοχή σε άσκηση συμβάλλει στην αποφυγή εμφάνισης δυσμενών επιπτώσεων για τη σωματική αλλά και την ψυχική υγεία των μαθητών.
 

       Εκτυπώσιμη Μορφή  Εκτυπώσιμη Μορφή               1230 προβολές

Υλοποίηση: ΕΑΙΤΥ - Τομέας Δικτυακών Τεχνολογιών Συντακτική Ομάδα         Επικοινωνήστε μαζί μας