e-Emph@sis Τρέχον Τεύχος
Ηλεκτρονικό Περιοδικό του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου
Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων
Ιούνιος 2009 - 19ο 'Αλλα Τεύχη

Νέες Τεχνολογίες στην Εκπαίδευση
 

Τα παιδιά και το Ίντερνετ

Έρευνα για την εξάρτηση από τα βιντεοπαιχνίδια
        
«- Όταν είμαι στο PC και μου πούνε έλα να φάμε, θα πω έρχομαι σε 2, αλλά πάντα υπάρχει πρόβλημα γιατί πραγματικά χάνω την αίσθηση του χρόνου. Δεν ξέρω αν είναι τόσο θέμα εξάρτησης όσο της ευχαρίστησης που νιώθω μπροστά στον υπολογιστή.
- Εγώ το έχω λύσει αυτό το πρόβλημα. Τρώω μπροστά στο PC.
- Δεν τίθεται θέμα, μπροστά στο PC τρώω κι εγώ, αλλά μερικές φορές τρώω στο τραπέζι όταν βρίσκεται ο πατέρας μου στο σπίτι.
- Αυτό που μου τη σπάει είναι με το mouse και το πιρούνι. Το ιδανικό είναι να μπορείς να φας με το αριστερό και να έχεις το ποντίκι στο δεξί, γιατί το ποντίκι στο αριστερό δε γίνεται με τίποτα..»

Ο παραπάνω διάλογος είναι αυθεντικός. Εκτυλίχθηκε στα σχόλια ενός forum στο Ίντερνετ και αποτελεί τυπικό δείγμα αυτού που οι ψυχίατροι και οι ψυχολόγοι ονομάζουν εξάρτηση από το Διαδίκτυο και τα βιντεοπαιχνίδια. Η υπόθεση δεν είναι καινούργια, όμως στη χώρα μας μόλις τα τελευταία χρόνια αρχίζει να απασχολεί έντονα τόσο τις δομές υγείας όσο και τις οικογένειες που αδυνατούν να ελέγξουν τις δραστηριότητες των νεότερων, κατά κύριο λόγο, μελών τους. Αιτία; Όπως όλα δείχνουν, το ψηφιακό χάσμα που χωρίζει τους αναλφάβητους τεχνολογικά γονείς και καθηγητές από τα ημιμαθή στις περισσότερες περιπτώσεις παιδιά, τα οποία βρίσκονται εκτεθειμένα στο νέο τεχνολογικό περιβάλλον. Η εκπαίδευση που θα μπορούσε να διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο στην καθοδήγηση των παιδιών στον νέο, απέραντο αυτό κόσμο παραμένει αγκυλωμένη στο σύστημα των εξετάσεων και της προετοιμασίας για το πανεπιστήμιο που επιβάλλει ένα πειθαρχημένο εξαντλητικό πρόγραμμα και «σκοτώνει» οποιαδήποτε απόπειρα διερεύνησης της δημιουργικότητας που τα νέα Μέσα φέρνουν. Αποτέλεσμα; Ένα μεγάλο ποσοστό εφήβων «χάνεται» στα καλώδια των υπολογιστών παραμελώντας υποχρεώσεις, οικογενειακές και φιλικές σχέσεις, ξεχνούν ακόμα και να φάνε ή να κοιμηθούν σε ακραίες περιπτώσεις. Φταίνε το Ίντερνετ και τα βιντεοπαιχνίδια; Σε καμία περίπτωση, συμφωνούν οι περισσότεροι ειδικοί. Φταίμε όλοι εμείς που δεν ασχολούμαστε με την ορθή χρήση τους…
          
Υπολογίζεται ότι διεθνώς ένα ποσοστό χρηστών του Ίντερνετ και βιντεοπαιχνιδιών της τάξης του 5 έως 10% εμφανίζει συμπτώματα εξάρτησης, σε βαθμό που να μην μπορεί να αντεπεξέλθει στις καθημερινές του υποχρεώσεις. Σύμφωνα με τα στοιχεία επιστημονικού άρθρου της παιδοψυχιάτρου κ. Α. Κουμούλα, σε κάποιες περιπτώσεις τα πράγματα μπορεί να γίνουν έως «τραγικά». Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα που διεξήχθη σε εκτενές δείγμα μαθητών στη Θεσσαλονίκη, το 70% αυτών χρησιμοποιούσαν το Ίντερνετ για παιχνίδια, το 75% για αναζήτηση πληροφοριών, μουσική (64%) ενώ οι διάφορες μορφές επικοινωνίας (e-mail, chat) συγκέντρωναν ποσοστά μικρότερα του 50%. Αν και όλα τα σχολεία έχουν πρόσβαση στο Ίντερνετ, το χρησιμοποιούν μόνο στο μάθημα της Πληροφορικής, 1 ώρα τη βδομάδα στο Γυμνάσιο και 2 στο Λύκειο. Από τους γονείς των μαθητών της έρευνας, μόλις το 14,5% είχε εξοικείωση με το Ίντερνετ. Παράλληλα, οι γονείς απαγόρευαν τα ηλεκτρονικά παιχνίδια σε ποσοστό 47% και την επικοινωνία μέσω msn messenger σε ποσοστό 49% – πρακτική χωρίς ιδιαίτερη αποτελεσματικότητα όμως.
          
Τον περασμένο Φεβρουάριο έγινε μια εκδήλωση με θέμα «Ασφαλές Δίκτυο-Μαθαινουμε τα παιδιά μας να αναζητούν τα σωστά μονοπάτια» στην οποία παρουσιάστηκαν σε ανοιχτή συζήτηση στοιχεία που σοκάρουν για τις παγίδες από την αλόγιστη και χωρίς καθοδήγηση χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών και του Ίντερνετ Η εκδήλωση διοργανώθηκε από την Ελληνογερμανική Αγωγή. Μεταξύ άλλων αναφέρθηκαν:
  • Σε ποσοστό 12,8% τα παιδιά κάτω των 18 ετών που ζουν στην Αττική βρίσκονται ένα στάδιο πριν από τον εθισμό, ενώ σε ποσοστό 1% διαπιστώθηκε εθισμός στη χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή, με κυριότερο παράγοντα ανησυχίας τα διαδικτυακά και άλλα ηλεκτρονικά παιχνίδια.
  • Καταγράφεται κατακόρυφη αύξηση των καταγγελιών του ηλεκτρονικού εγκλήματος. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία που παρουσίασε ο κ. Μ. Σφακιανάκης, Αστυνομικός Υποδ/ής, Δ/ντής Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, γίνονται 40 καταγγελίες σε καθημερινή βάση, έναντι μόλις 2 καταγγελιών ανά 24ωρο πριν από 2 χρόνια.
  • «Καμπανάκι» για την Ελληνική Πολιτεία αποτελεί πρόσφατη έρευνα του Ευρωβαρόμετρου, που παρουσίασε ο ευρωβουλευτής κ.Μ. Αγγελάκας. Στην ερώτηση «πού θα βρω πληροφορίες για το Ίντερνετ;» δίνονται οι ακόλουθες απαντήσεις: 71% οικογένεια, 62% τηλεόραση – έντυπα, 39% Ίντερνετ, 16% κρατικές υπηρεσίες.
Ο υφυπουργός Μεταφορών – Επικοινωνιών, κ. Μιχάλης Μπεκίρης δεσμεύτηκε από την πλευρά του για συντονισμένη δράση της πολιτείας με εκπαιδευτικούς φορείς με στόχο τη διαρκή ενημέρωση μαθητών και γονέων. Τόνισε πως σε κάθε περίπτωση οι πολίτες οφείλουν να σπεύδουν στις αρμόδιες αρχές, εάν αντιληφθούν κάτι ύποπτο ή  πέσουν θύμα κάποιας απάτης.
           
Στη συμβουλευτική τηλεφωνική «γραμμή - Σύνδεσμος» της ΕΨΥΠΕ (Εταιρεία Ψυχοκοινωνικής Υγείας Παιδιού και Εφήβου), οι ψυχολόγοι λένε ότι δέχονται όλο και περισσότερα τηλεφωνήματα από γονείς που τους ρωτάνε για το τι πρέπει να πράξουν. Όπως αναφέρουν, «Οι γονείς δυσκολεύονται με τον χειρισμό συμπεριφορών των παιδιών τους στην καθημερινή ζωή. Ανάμεσα στις συμπεριφορές αυτές είναι και η πολύωρη χρήση του Η/Υ» «Περίπου το 15% των γονέων κάνει αναφορά σε δυσκολία να χειριστεί το γεγονός ότι το παιδί τους ασχολείται συνεχώς με τον υπολογιστή παίζοντας παιχνίδια ή μπαίνοντας στο Διαδίκτυο».
     
Το ενδεχόμενο θέσπισης ορίου ηλικίας στην πώληση ηλεκτρονικών παιχνιδιών που περιέχουν σκηνές βίας, συζητούν οι υπουργοί Δικαιοσύνης και Εσωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υιοθετώντας την άποψη ότι οι εικόνες που προβάλλουν έχουν οδηγήσει στην αύξηση των κρουσμάτων παιδικής εγκληματικότητας. Η πρωτοβουλία για την έναρξη του διαλόγου γύρω από την επιβολή περιορισμών στην πώληση βιντεοπαιχνιδιών ανήκει στη Γερμανία (η οποία διατηρεί και την ευρωπαϊκή προεδρία), χώρα στην οποία σημειώθηκε και το τελευταίο σχετικό αιματηρό περιστατικό: Τον περασμένο Νοέμβριο, ένας 18χρονος εισέβαλε στο σχολείο του και πυροβολώντας αδιακρίτως τραυμάτισε πέντε μαθητές, πριν θέσει τέλος στη ζωή του. Οι Αρχές συσχέτισαν την επιθετική του συμπεριφορά με την αγάπη του για τα βίαια ηλεκτρονικά παιχνίδια.
     
Πράγματι, έχει βρεθεί ότι τα ηλεκτρονικά παιχνίδια που περιέχουν σκηνές βίας μπορεί να έχουν σοβαρές επιπτώσεις στη συμπεριφορά των παιδιών. Συγκεκριμένα, πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση της Αμερικανικής Ενωσης Ψυχολογίας έδειξε ότι τα παιδιά που παίζουν βίαια βιντεοπαιχνίδια έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να αναπτύξουν βίαιες σκέψεις και συμπεριφορές.
        
Οι ψυχίατροι παρατηρούν ότι, εξαιτίας της υπερβολικής χρήσης του Ίντερνετ, ο μέσος άνθρωπος του 2050 κινδυνεύει να έχει μυαλό μικρού παιδιού, με περιορισμένη ικανότητα συγκέντρωσης. Θα ενθουσιάζεται εύκολα και θα είναι εγωκεντρικός, αλλά θα είναι κενός από ανθρώπινα συναισθήματα και με ασταθή ταυτότητα. Θα πρόκειται δηλαδή για «..μια κατακερματισμένη και ανερμάτιστη προσωπικότητα, που θα αποζητά τη στιγμιαία ικανοποίηση και θα δυσκολεύεται να επικοινωνήσει με τον πραγματικό κόσμο...»
 
Όλα αυτά τα δεινά, σύμφωνα με την κορυφαία Βρετανίδα νευροεπιστήμονα, βαρόνη Σούζαν Γκρίνφιλντ, οφείλονται στην εξάρτηση των νέων από βιντεοπαιχνίδια και τα «φόρουμ κοινωνικής συναναστροφής» του Διαδικτύου (Facebook, Twitter, Bebo). Τους προσάπτει ότι καταστρέφουν τον παιδικό εγκέφαλο «επαναπρογραμματίζοντάς» τον σε χαμηλότερο επίπεδο.
 

       Εκτυπώσιμη Μορφή  Εκτυπώσιμη Μορφή               1378 προβολές

Υλοποίηση: ΕΑΙΤΥ - Τομέας Δικτυακών Τεχνολογιών Συντακτική Ομάδα         Επικοινωνήστε μαζί μας