e-Emph@sis Τρέχον Τεύχος
Ηλεκτρονικό Περιοδικό του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου
Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων
Αύγουστος 2008 - 10o 'Αλλα Τεύχη

Νέα για την Τριτοβάθμια Eκπαίδευση
 

Νέο Θεσμικό Πλαίσιο για τις Μεταπτυχιακές Σπουδές

Παράθυρο στον κόσμο ανοίγουν τα ελληνικά πανεπιστήμια
 
Δεν έχουν περάσει πολλοί μήνες από τότε που τέθηκε σε λειτουργία ένα σύγχρονο μεταρρυθμιστικό πλαίσιο στην Γ/θμια Εκπ/ση. Τώρα, το ΥΠΕΠΘ ανοίγει ένα δεύτερο κύκλο μεταρρυθμίσεων, προχωρώντας στο επόμενο βήμα, με στόχο την ενίσχυση της εξωστρέφειας των δημοσίων Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων. «Βγάζουμε τα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ από τη λογική της ¨κάστας¨ και του εθνικού απομονωτισμού, δίνοντας στο δημόσιο ΑΕΙ, στο πλούσιο και δημιουργικό επιστημονικό δυναμικό του, τη θεσμική δυνατότητα να απλώσει τις φτερούγες του προς τον κόσμο», είναι ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα από την ομιλία του Υπουργού Παιδείας, κ. Ευριπίδη Στυλιανίδη, κατά τη διάρκεια της συζήτησης στη Βουλή επί του νομοσχεδίου για τις Μεταπτυχιακές Σπουδές.

Το νέο νομοσχέδιο που ρυθμίζει τα Μεταπτυχιακά είναι αποτέλεσμα μίας επίπονης και συστηματικής προσπάθειας, που έγινε όλο το προηγούμενο διάστημα με στόχο:  
  • την κωδικοποίηση της υφιστάμενης νομοθεσίας,
  • τη συμπλήρωσή της με καινοτόμα στοιχεία,
  • την προσαρμογή της στα νέα ευρωπαϊκά και διεθνή δεδομένα και
  • την εναρμόνισή της με τις καινούριες ανάγκες και δυνατότητες, τόσο της ελληνικής δημόσιας Ανώτατης Εκπαίδευσης, όσο και της ελληνικής κοινωνίας και αγοράς.
Στη βάση της δουλειάς αυτής, ακολούθησε δημόσια διαβούλευση και δόθηκε η δυνατότητα μέσω Συνόδων Πρυτάνεων και Προέδρων ΤΕΙ να κατατεθούν οι προτάσεις της ακαδημαϊκής κοινότητας. Οι προτάσεις αυτές, που υπεβλήθησαν αμέσως μετά τις Συνόδους οι οποίες έλαβαν χώρα στην Κομοτηνή και στην Κρήτη, ενσωματώθηκαν σε ποσοστό άνω του 90% στο τελικό κείμενο, που συζητήθηκε και ψηφίστηκε στις 26 Ιουλίου 2008.
 
Το κύριο χαρακτηριστικό, λοιπόν, αυτής της νομοθετικής πρωτοβουλίας, η οποία αποτελεί προϊόν συνεννόησης και σύνθεσης διαφορετικών απόψεων, είναι η ενδυνάμωση της εξωστρέφειας των ελληνικών δημόσιων ΑΕΙ. Με τα νέα μεταπτυχιακά προγράμματα δίνεται η ώθηση στα ελληνικά ΑΕΙ να βγουν από την αμυντική νοοτροπία του παρελθόντος και να προχωρήσουν στη διεθνή αντεπίθεση, αναδεικνύοντας το πλούσιο επιστημονικό τους προσωπικό και ενισχύοντας το διεθνές τους κύρος.
 
Τα νέα δεδομένα που εισάγει το νομοσχέδιο είναι τα εξής:
  • Δίνεται για πρώτη φορά θεσμικά η δυνατότητα στα ελληνικά Πανεπιστήμια και ΤΕΙ να αναπτύσσονται εκτός των συνόρων της χώρας. Αυτό επιτρέπει την προσέλευση ξένων φοιτητών στις δομές της δημόσιας Ανώτατης Εκπαίδευσης της χώρας.
  • Δίνεται η ευκαιρία σε Έλληνες διδάσκοντες να απευθύνονται σε ένα διεθνές ακροατήριο, αναδεικνύοντας τις ικανότητες και την ποιότητά τους.
  • Καθιστά πιο εύκολα προσβάσιμα τα ελληνικά Πανεπιστήμια και ΤΕΙ σε ομογενείς του Οικουμενικού Ελληνισμού, οι οποίοι μέσω των διεθνών Μεταπτυχιακών των ελληνικών ΑΕΙ αποκτούν μία πρόσθετη ισχυρή γέφυρα σύνδεσής τους με την πατρίδα.
  • Ανοίγει η δυνατότητα αξιοποίησης ενός σημαντικού αριθμού διακεκριμένων Ελλήνων επιστημόνων που ζουν στο εξωτερικό και μέχρι τώρα συναντούσαν κλειστές συνήθως τις πόρτες των ελληνικών δημοσίων ΑΕΙ. Αξίζει να σημειωθεί ότι περίπου 3.000 καθηγητές ελληνικής καταγωγής διακρίνονται με το έργο τους σε πανεπιστήμια των ΗΠΑ και 15.000 σε πανεπιστήμια της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ένα άλλο ενδιαφέρον στοιχείο που εμπεριέχεται στο νομοσχέδιο είναι η δυνατότητα να γίνεται η διδασκαλία στα Μεταπτυχιακά Προγράμματα ή η συγγραφή των διδακτορικών ακόμη και σε ξένη γλώσσα. Αυτό διευκολύνει τα ελληνικά ΑΕΙ να προχωρήσουν σε διεθνείς συνεργασίες και τους επιτρέπει να προσελκύσουν ξένους φοιτητές στην Ελλάδα. Η δυνατότητα αυτή, σε συνδυασμό με τα εθελοντικά δίδακτρα, που το ίδιο το Ίδρυμα αποφασίζει αν θα θεσπίσει ή όχι, έχει πολλαπλά οφέλη για τα Ιδρύματα. 
 
«Είναι υποχρέωσή μας να προβούμε στο δεύτερο κύκλο μεταρρύθμισης», τόνισε ο κ. Στυλιανίδης. «Είναι χρέος μας έναντι της νέας γενιάς, αλλά και έναντι της πατρίδος γενικότερα, να επιτρέψουμε μέσα - κατ΄ αρχήν - από τη διοργάνωση των Μεταπτυχιακών Κύκλων Σπουδών, να προσελκύσει η Ελλάδα σημαντικό αριθμό ξένων μεταπτυχιακών φοιτητών, ενισχύοντας κατ΄ αυτόν τον τρόπο ακόμα και τη διεθνή της θέση και αναβαθμίζοντας το διεθνές κύρος των ελληνικών δημοσίων Πανεπιστημίων  και ΤΕΙ».
 
Ένα ακόμα σημαντικό χαρακτηριστικό του νομοσχεδίου αυτού είναι ότι αναδιοργανώνει τις Μεταπτυχιακές Σπουδές στη χώρα. Αυστηροποιεί τις διαδικασίες απόκτησης μεταπτυχιακών και διδακτορικών τίτλων και προκρίνει την ποιότητα έναντι ενός πληθωρισμού τίτλων που οδηγούσε συχνά - μέσα από την ευκολία απόκτησής τους - στην τελική απαξίωση. Επιπλέον, η ενίσχυση των διατμηματικών και των διαθεματικών ΠΜΣ (προγραμμάτων μεταπτυχιακών σπουδών) αποτελούν στοιχεία που εκσυγχρονίζουν και βελτιώνουν την ποιότητα των Μεταπτυχιακών Σπουδών στην Ελλάδα, συνδέοντας ουσιαστικά τους αποφοίτους τους με την αγορά εργασίας. Η αντικειμενικότητα και η αξιοκρατία του συστήματος, συνδυασμένη με την περαιτέρω μεταφορά αρμοδιοτήτων από το ΥΠΕΠΘ προς τα Ιδρύματα, ενισχύει ακόμη περισσότερο την αυτοδιοίκηση των ΑΕΙ και την ευελιξία των ίδιων των ΠΜΣ. Χαρακτηριστικό της καινοτομίας των ΠΜΣ είναι και η αναγνώριση για πρώτη φορά της δυνατότητας στα ΤΕΙ να διοργανώνουν αυτοδύναμα ΠΜΣ, χωρίς όμως να έχουν την δυνατότητα ανάθεσης διδακτορικής διατριβής.
 
Πιο συγκεκριμένα, το νομοσχέδιο για τα Μεταπτυχιακά εκσυγχρονίζει το θεσμό των ερευνητικών πανεπιστημιακών Ινστιτούτων. Συνδέει τα ΑΕΙ με το νέο νόμο για την έρευνα και την τεχνολογία, δημιουργώντας το ευέλικτο εκείνο θεσμικό πλαίσιο που απαιτείται, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η πρωταγωνιστική συμμετοχή των ΑΕΙ αφενός στη χάραξη και, αφετέρου, στην εφαρμογή της εθνικής στρατηγικής για την έρευνα, την τεχνολογία και την καινοτομία.
 
Τέλος, με απόφαση του Υπουργού Παιδείας κ. Ευριπίδη Στυλιανίδη καθορίστηκε επιχορήγηση προς τα Πανεπιστήμια της χώρας για την αντιμετώπιση των δαπανών λειτουργίας των Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών για το οικονομικό έτος 2008 από τον τακτικό προϋπολογισμό, η οποία ανέρχεται στο ποσό των 4.822.600€ και αφορά σε 248 ΠΜΣ 16 Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων. Ο κ. Ευριπίδης Στυλιανίδης, όπως άλλωστε είχε δεσμευτεί στις Συνόδους Πρυτάνεων και Προέδρων ΤΕΙ δήλωσε ότι: «Στο εξής, μετά την ψήφιση του νέου νόμου, η χρηματοδότηση των Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών που διοργανώνονται από Πανεπιστήμια ή ΤΕΙ συνδέεται με την αξιολόγηση των σχετικών Τμημάτων και για πρώτη φορά δίνεται η δυνατότητα αυτοδιοίκητων ΠΜΣ στα ΤΕΙ, ενθαρρύνεται η σύμπραξη και η συνεργασία με ξένα Ιδρύματα και θεσμοθετείται η δυνατότητα των ελληνικών ΑΕΙ να αναπτύσσουν ΠΜΣ για Έλληνες ή ξένους φοιτητές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Έτσι ενισχύεται η εξωστρέφεια των ελληνικών ΑΕΙ και αναδεικνύεται η ποιότητα του επιστημονικού τους δυναμικού. Μπαίνουμε σε μία εποχή που το σύγχρονο ελληνικό ΑΕΙ γίνεται το ισχυρότερο εργαλείο μας για την κατάκτηση ενός πρωταγωνιστικού ρόλου που θέλει την Ελλάδα Διεθνές Εκπαιδευτικό Κέντρο».

       Εκτυπώσιμη Μορφή  Εκτυπώσιμη Μορφή              
Υλοποίηση: ΕΑΙΤΥ - Τομέας Δικτυακών Τεχνολογιών Συντακτική Ομάδα         Επικοινωνήστε μαζί μας