Ο αγώνας για την εξάλειψη της φτώχειας περνά απαραίτητα μέσα από την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η ισότητα, η εκπαίδευση, τα δικαιώματα των γυναικών και των παιδιών, των μειονοτήτων, η πρόσβαση σε επαρκή τροφή και πόσιμο νερό, η ασφάλεια της ανθρώπινης ζωής, είναι βασικά αναφαίρετα ανθρώπινα δικαιώματα, που αποτελούν τη βάση για τη δημιουργία μιας δικαιότερης κοινωνίας για όλους.

Η σύνδεση μεταξύ φτώχειας και αναλφαβητισμού είναι αναμφισβήτητη. Ας σκεφτούμε μόνο ότι τα παιδιά που γεννιούνται από εγγράμματες γυναίκες έχουν 50% περισσότερες πιθανότητες να επιβιώσουν όταν ξεπεράσουν το 5ο έτος της ηλικίας τους. Η εκπαίδευση είναι μια δύναμη εξισορρόπησης σε κάθε κοινωνία και μέσο ανάπτυξης και ευημερίας. Αποτελέσματα μακροχρόνιων ερευνών αποδεικνύουν ότι η εκπαίδευση των γυναικών είναι αποτελεσματικότερη κατά του υποσιτισμού, από ότι η αυξημένη παροχή τροφής.

 

Σήμερα 780 εκατομμύρια άνθρωποι στερούνται το βασικό αυτό δικαίωμα και ζουν καταδικασμένοι σε ένα φαύλο κύκλο φτώχειας. Ανάμεσά τους 77 εκατομμύρια παιδιά! Σε πολλές ακόμα χώρες τα δίδακτρα, οι άστοχες και μειωμένες δαπάνες, αλλά και η έλλειψη άρτιας εκπαιδευτικής υποδομής κρατούν πολλά παιδιά εκτός σχολείου και υπονομεύουν το δικαίωμά τους σε ποιοτική βασική εκπαίδευση, το δικαίωμα τους σε ένα δίκαιο μέλλον. Το 2000, οι ηγέτες 189 κρατών δεσμεύτηκαν με την υπογραφή των Αναπτυξιακών Στόχων της Χιλιετίας, πως όλα τα παιδιά θα έχουν πρόσβαση σε δωρεάν και ποιοτική εκπαίδευση μέχρι το 2015. Μέχρι σήμερα η πρόοδος που έχει σημειωθεί είναι ελάχιστη, καθώς η εκπαίδευση παραμένει ανεκπλήρωτο όνειρο για εκατομμύρια ενήλικες και παιδιά.

 

Στις χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου, οι συνθήκες διαβίωσης και διδασκαλίας είναι εξαιρετικά δύσκολες. Χιλιάδες παιδιά αναγκάζονται να περπατούν χιλιόμετρα για να φτάσουν στο πιο κοντινό σχολείο, οι διδάσκοντες - όπου υπάρχουν - αναγκάζονται να διδάσκουν σε τάξεις που οι μαθητές πολλές φορές υπερβαίνουν τους 100, δεν υπάρχουν βιβλία ή κάποιος σχολικός εξοπλισμός, η παρακολούθηση πολλές φορές διακόπτεται ή δεν είναι τακτική και δεν υπάρχουν, επίσης, οι βασικές υποδομές όπως τουαλέτες, πόσιμο νερό, θρανία κλπ. Σε πολλές χώρες δυστυχώς, η εκπαίδευση είναι προνόμιο μόνο των αγοριών, με αποτέλεσμα τα κορίτσια να τίθενται στο περιθώριο πριν ακόμα μεγαλώσουν. Ακόμα και σήμερα, 92 χώρες χρεώνουν δίδακτρα για τη βασική εκπαίδευση, περιθωριοποιώντας χιλιάδες παιδιά κάθε χρόνο, μεταβάλλοντας το υψηλό αυτό αγαθό σε προϊόν πολυτελείας και προνόμιο των λίγων. Ακόμα όμως και στις χώρες που τα δίδακτρα καταργούνται, προκύπτουν άλλα σοβαρά ζητήματα όπως εκείνο της πρόσληψης του κατάλληλου εκπαιδευτικού προσωπικού.

 

Η κατάργηση των διδάκτρων σε πολλές από τις χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου έχει ως αποτέλεσμα την άνοδο του ποσοστού εγγραφών σε σχολεία πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Αυτή η πραγματικότητα, εκτός από τα ορατά οφέλη, αναδεικνύει ένα επείγον πρόβλημα: την έλλειψη αρκετών και κατάλληλα εκπαιδευμένων διδασκόντων σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες. Παγκοσμίως, τουλάχιστον 18 εκατομμύρια εκπαιδευτικοί είναι απαραίτητο να προσληφθούν έως το 2015, εάν θέλουμε όλα τα παιδιά το κόσμου να διδάσκονται σωστά και σε τάξεις με αποδεκτό αριθμό μαθητών. Ωστόσο, πολλές κυβερνήσεις προσπαθώντας να δαπανήσουν τα μικρότερα δυνατά ποσά καταφεύγουν σε λύσεις όπως η πρόσληψη εκπαιδευτικών που δεν έχουν επαρκή κατάρτιση, αντί να επενδύσουν στις προσλήψεις επαγγελματιών. Οι ακατάλληλα ή καθόλου εκπαιδευμένοι εκπαιδευτικοί προσλαμβάνονται με το 1/3 του μισθού που θα λάμβανε ένας καταρτισμένος εκπαιδευτικός, ενώ δεν απολαμβάνουν τα βασικά εργασιακά δικαιώματα, ούτε επιτρέπεται να συμμετάσχουν στα σχετικά σωματεία. Μόνο στην Ινδία, περισσότεροι από 500.000 μη εκπαιδευμένοι δάσκαλοι έχουν προσληφθεί τα τελευταία χρόνια. Σε κάποιες επαρχιακές περιοχές της Σενεγάλης, 8 στους 10 δασκάλους είναι ανεκπαίδευτοι. 

 

Η εξάπλωση της «εύκολης» αυτής λύσης επιδεινώνει την παγκόσμια εκπαιδευτική κρίση και υπονομεύει το δικαίωμα εκατομμυρίων ανθρώπων σε ποιοτική εκπαίδευση. Η πολιτική αυτή δυστυχώς υιοθετείται από πολλές αναπτυσσόμενες χώρες αλλά ενθαρρύνεται και από διεθνείς πολιτικές, όπως του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, θέτοντας όρια στα κονδύλια των κυβερνήσεων για τις προσλήψεις εκπαιδευτικών. Αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής είναι να δημιουργείται ένα σύστημα δύο ταχυτήτων εκπαίδευσης στην Αφρική, την Ασία και τη Λατινική Αμερική. Τα αστικά σχολεία προσελκύουν εκπαιδευμένους εκπαιδευτικούς, άρα και μεγαλύτερους αριθμούς μαθητών, ενώ τα παιδιά σε πολλές αγροτικές περιοχές -όταν είναι εφικτό- διδάσκονται από μη εκπαιδευμένους εκπαιδευτικούς, που συχνά είναι ακόμα και αναλφάβητοι. Έτσι οι επαρχιακές πόλεις ερημώνουν και χιλιάδες άνθρωποι έρχονται αντιμέτωποι με τον υποσιτισμό, την αύξηση των μολυσματικών ασθενειών, την έλλειψη πόσιμου νερού και τελικά την απόλυτη φτώχεια.

 

Αν οι εκπαιδευτικοί δεν μπορούν να διδάξουν σωστά, τα παιδιά δεν μπορούν να μάθουν. Η ποιότητα του εκπαιδευτικού προσωπικού εγγυάται την ποιότητα της εκπαίδευσης που λαμβάνουν τα παιδιά. Αν οι διδάσκοντες δεν είναι επαρκώς εκπαιδευμένοι, το δικαίωμα σε βασική ποιοτική εκπαίδευση για όλα τα παιδιά του κόσμου, υπονομεύεται και συναντά ένα ακόμα σοβαρό εμπόδιο στην καθιέρωσή του.

 

Το 1994 η UNESCO καθιέρωσε την 5η Οκτωβρίου ως Παγκόσμια Ημέρα των Δασκάλων. Η ActionAid μέσα από την παγκόσμια δράση της γνωρίζει τη σημασία των δασκάλων και του έργου τους για την καταπολέμηση της φτώχειας και με αφορμή τη σημαντική αυτή ημέρα, αποτίει φόρο τιμής στα εξήντα εκατομμύρια δασκάλους και δασκάλες σε όλο τον κόσμο που αγωνίζονται να εφοδιάσουν όλα τα παιδιά με γνώσεις απαραίτητες για μια αξιοπρεπή ζωή και ένα ελπιδοφόρο μέλλον. Η ActionAid με την ευγενική συνεργασία της UNESCO, διοργάνωσε για πρώτη φορά στην Ελλάδα την εκπαιδευτική δράση «Παγκόσμια Ημέρα των Εκπαιδευτικών 2007». Στo πλαίσιo της δράσης αυτής, η ActionAid Ελλάς διένειμε στα σχολεία του δικτύου της αφίσες με το πλήρες κείμενο του ψηφίσματος  της UNESCO και το μήνυμα «με σκοπό να προωθήσει την αξία των δασκάλων, αλλά και να βοηθήσει τα παιδιά να κατανοήσουν τη σημασία του υπέρτατου αγαθού της εκπαίδευσης. Επίσης, εκπονήθηκε ειδικό Σχέδιο Μαθήματος για την σημαντική αυτή ημέρα, που διατίθεται σε ηλεκτρονική μορφή μέσω της ιστοσελίδας www.actionaid.gr. Αν μπορείς να διαβάσεις αυτό, ευχαρίστησε όσους σε δίδαξαν».

 

Η δράση της ActionAid Ελλάς για το δικαίωμα στην εκπαίδευση δεν σταματά εδώ. Την ερχόμενη άνοιξη, η ActionAidγια πέμπτη συνεχή χρονιά, θα συντονίσει στην Ελλάδα την Παγκόσμια Εβδομάδα Δράσης για την Εκπαίδευση 2008 στο πλαίσιο της διεθνούς εκστρατείας «Παγκόσμια Εβδομάδα Δράσης για την Εκπαίδευση». Η παγκόσμια αυτή εκστρατεία πραγματοποιείται σε 120 χώρες του κόσμου με στόχο να φέρει την πολιτική ηγεσία και τους αρμόδιους φορείς που διαμορφώνουν την εκπαιδευτική και αναπτυξιακή πολιτική, αντιμέτωπους με το γεγονός ότι το 2015 - έτος που έχει θέσει η διεθνής κοινότητα ως χρονικό όριο για την επίτευξη καθολικής πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης - πλησιάζει και εάν δεν αναληφθεί άμεσα δράση, ο αναπτυξιακός στόχος δεν θα επιτευχθεί και εκατομμύρια άνθρωποι θα εγκλωβιστούν στη φτώχεια.

Επιστροφή

        Εκτυπώσιμη Μορφή