Διαπολιτισμική Αγωγή στην Α/θμια Εκπαίδευση - ίσες ευκαιρίες μάθησης και κοινωνικής αποδοχής
Με δεδομένο τις πρόσφατες κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων, αλλά και στο ευρύτερο πλαίσιο της νέας παγκοσμιοποιημένης πραγματικότητας, το αίτημα για το σχεδιασμό και την υλοποίηση της «διαπολιτισμικής αγωγής» έχει καταστεί πλέον επιτακτικό και η Διεύθυνση Σπουδών Α/θμιας Εκπαίδευσης με σχετικές εγκυκλίους προσπαθεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των καιρών.
Η παρουσία των παλιννοστούντων και αλλοδαπών μαθητών στο εκπαιδευτικό μας σύστημα αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της σχολικής πραγματικότητας και επιτάσσει τη λήψη μέτρων ώστε η ένταξή τους στην ελληνική εκπαίδευση να γίνεται ομαλά, χωρίς αρνητικές συνέπειες ούτε για τους ίδιους ούτε και για τους συμμαθητές τους. Στόχος της Διαπολιτισμικής Αγωγής της Δ/νσης Σπουδών Α/θμιας Εκπ/σης είναι η ένταξη των Π  αλιννοστούντων και Αλλοδαπών μαθητών στο Ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα και στην κοινωνία γενικότερα, εξασφαλίζοντας ίσες ευκαιρίες μάθησης και κοινωνικής αποδοχής για όλους τους μαθητές με προώθηση και ενίσχυση εκείνων των μορφών εκπαιδευτικής παρέμβασης που δεν επιτρέπουν το διαχωρισμό τους, αλλά θεωρούν αυτονόητη την αρχή του ενιαίου σχολείου, τόσο σε επίπεδο σχολικής μονάδας, όσο και σε επίπεδο τάξεων και τμημάτων.
Για να συμβεί όμως αυτό, είναι απαραίτητο να γίνουν βίωμα στην πράξη οι αρχές της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης, όπως ο αλληλοσεβασμός και η ανοχή προς το διαφορετικό. Και δεν υπάρχει καλύτερος χώρος για την καλλιέργεια μιας διαπολιτισμικής συνείδησης από τη σχολική τάξη, στην οποία τα παιδιά διδάσκονται, πέρα από γνώσεις, δεξιότητες διαπροσωπικής επικοινωνίας και κανόνες κοινωνικής συμβίωσης. Το σημερινό σχολείο, με το εμπλουτισμένο πρόγραμμα και την ποικιλία των δραστηριοτήτων του, δίνει περισσότερες δυνατότητες για πολιτισμική επικοινωνία και αμοιβαία γνωριμία των παιδιών μεταξύ τους. Με τον τρόπο αυτό. εξασφαλίζεται η συνεργασία, η αποδοχή και ο αμοιβαίος σεβασμός μεταξύ των σημερινών μαθητών και των αυριανών πολιτών με διαφορετική πολιτισμική ταυτότητα.
Μόνο με συντονισμένες προσπάθειες, με ενημέρωση των συλλόγων γονέων και κηδεμόνων και την απαραίτητη συνεργασία όλων των φορέων μπορούν να δημιουργηθούν οι κατάλληλες προϋποθέσεις για την προσέλευση και φοίτηση στο νηπιαγωγείο και το δημοτικό σχολείο όλων των παιδιών των ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων (τσιγγάνων, αλλοδαπών κλπ), για την εγγραφή των οποίων έχουν αποσταλεί ειδικές εγκύκλιοι από τις αρμόδιες Δ/νσεις του ΥΠΕΠΘ. Επισημαίνεται ότι ισχύουν ειδικές διατάξεις που προβλέπουν τις υποχρεώσεις των εκπαιδευτικών λειτουργών (Περιφερειακών Δ/ντών Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης, Δ/ντών Εκπαίδευσης, Προϊσταμένων Γραφείων Α/θμιας Εκπ/σης, Δ/ντών Σχολείων, Προϊσταμένων Νηπιαγωγείων, Εκπαιδευτικών Α/θμιας και Προσχολικής Αγωγής) για να συμβάλουν στην εφαρμογή του νόμου που προβλέπει την υποχρεωτική φοίτηση των μαθητών.
Υποστηρικτικοί θεσμοί για τη διαπολιτισμική αγωγή
Η εκπαιδευτική πολιτική για την υποστήριξη των παλιννοστούντων και αλλοδαπών μαθητών εκφράζεται με δυο θεσμούς:
Τα σχολεία Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης, οι Τάξεις Υποδοχής (Τ.Υ.) και τα Φροντιστηριακά Τμήματα (Φ.Τ.) αποτελούν τους ειδικούς θεσμούς με τους οποίους το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα επιχειρεί τα τελευταία χρόνια να απαντήσει στα αιτήματα που θέτει η νέα πολυπολιτισμική πραγματικότητα με τις όποιες ιδιαιτερότητές της. Προκειμένου η εκπαίδευση παλιννοστούντων και αλλοδαπών μαθητών να γίνει περισσότερο αποτελεσματική, διαμορφώνεται ένα ευέλικτο σχήμα θεσμικής και διδακτικής παρέμβασης, το οποίο επιτρέπει στο Σύλλογο διδασκόντων κάθε σχολείου Α/θμιας Εκπαίδευσης αφού σταθμίσει τις εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών αυτών και τις δυνατότητες της σχολικής μονάδας να επιλέξει εκείνο το σχήμα που μπορεί να λειτουργήσει ουσιαστικά και αποδοτικά.
Λειτουργία Τάξεων Υποδοχής
Το πρόγραμμα των Τάξεων Υποδοχής, εντάσσεται μέσα στο Ωρολόγιο πρόγραμμα του σχολείου με τις εξής προυποθέσεις: 
- Ο μικρότερος αριθμός μαθητών με τον οποίο δημιουργείται Τ.Υ. είναι 9 και ο μεγαλύτερος 17. Σε περίπτωση που σε γειτονικά σχολεία υπάρχουν μαθητές που έχουν την ανάγκη να φοιτήσουν σε Τ.Υ., μπορούν να μεταγραφούν με τη σύμφωνη γνώμη των γονέων τους και των Δ/ντών των Σχολείων με απόφαση του Δ/ντή Εκπ/σης ή του Προϊσταμένου Γραφείου Α/θμιας Εκπ/σης σε σχολείο στο οποίο τηρούνται οι προϋποθέσεις για την ίδρυση της Τ.Υ.
- Η Τ.Υ. λειτουργεί ως παράλληλη Τάξη και βοηθάει τους μαθητές να προσαρμοστούν ομαλά, να ενταχθούν στην τάξη τους και γενικότερα στο εκπαιδευτικό σύστημα και το κοινωνικό περιβάλλον. Διδάσκονται δε τα μαθήματα του επίσημου Αναλυτικού Προγράμματος προσαρμοσμένου στις διδακτικές ανάγκες και δυνατότητες των συγκεκριμένων μαθητών. Η κατανομή των διδακτικών ωρών, των μαθημάτων καθορίζεται από το Σύλλογο διδασκόντων και το Σχολικό Σύμβουλο.
Λειτουργία Φροντιστηριακών Τμημάτων
Προυποθέσεις για την ομαλή λειτουργία των Φροντιστηριακών Τμημάτων (Φ.Τ.)
- Το πρόγραμμα των Φ.Τ. παρακολουθείται από μαθητές παλιννοστούντες ή αλλοδαπούς, είτε δε φοίτησαν σε Τ.Υ. και αντιμετωπίζουν γλωσσικές δυσκολίες, είτε εντάχθηκαν στα υποστηρικτικά - γι’ αυτούς μέτρα - και παρακολούθησαν τα σχετικά μαθήματα αλλά εξακολουθούν να δυσκολεύονται γλωσσικά κατά την ένταξή τους στην «κανονική τάξη». Η λειτουργία δε των Φ.Τ πραγματοποιείται εκτός σχολικού ωραρίου.
- Φ.Τ. μπορεί να ιδρυθεί εκεί που ο μικρότερος αριθμός μαθητών που χρειάζεται να φοιτήσουν σε αυτό είναι 3 και ο ανώτερος 8. Μαθητές ευρύτερων περιοχών, μπορούν να εγγράφονται στο ίδιο Σχολείο με τη σύμφωνη γνώμη των γονέων τους και των Γραφείων Εκπ/σης ώστε να εξασφαλίζεται ικανός αριθμός μαθητών για την ίδρυση Φ.Τ. Επίσης, μπορούν να ιδρύονται Φ.Τ. σε σχολικές μονάδες και να φοιτούν σε αυτά μαθητές των πλησιέστερων Σχολείων, αφού εξασφαλιστεί η έγκριση των γονέων τους.
- Στα Φ.Τ. παρέχεται πρόσθετη διδακτική βοήθεια και λειτουργούν εκτός του διδακτικού ωραρίου, ως 8 ώρες την εβδομάδα. Διδάσκονται τα μαθήματα της Νεοελληνικής γλώσσας και της Ελληνικής Ιστορίας, καθώς και όποια άλλα μαθήματα κρίνει ο σύλλογος διδασκόντων σε συνεργασία με το Σχολικό Σύμβουλο.
Εποπτεία- Παιδαγωγική Καθοδήγηση
Οι Σχολικοί Σύμβουλοι έχουν την ευθύνη της επιστημονικής και παιδαγωγικής καθοδήγησης των εκπαιδευτικών που διδάσκουν στις Τ.Υ. και στα Φ.Τ., καθώς και της σύνταξης και εφαρμογής προγραμμάτων διδασκαλίας και χρήσης εποπτικού υλικού σε συνεργασία πάντοτε με το διδακτικό προσωπικό. Την ευθύνη για την τήρηση του ωραρίου λειτουργίας των Τ.Υ. και των Φ.Τ. έχουν ο Δ/ντής της σχολικής μονάδας και ο οικείος Προϊστάμενος. Οι προτάσεις των Σχολικών Συμβούλων για τη λειτουργία Τ.Υ και Φ.Τ. υποβάλλονται για έγκριση στον Περιφερειακό Διευθυντή Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης. Οι Σχολικοί Σύμβουλοι μετά τη λειτουργία των Τ.Υ/Φ.Τ πραγματοποιούν παιδαγωγικές συναντήσεις και επιμορφωτικά σεμινάρια με σκοπό την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών που θα κληθούν να εφαρμόσουν προγράμματα διαπολιτισμικής εκπαίδευσης καθώς και την παρουσίαση του διδακτικού υλικού στήριξης. Οι παιδαγωγικές συναντήσεις με την αντίστοιχη θεματολογία, κοινοποιούνται και στον Προϊστάμενο Επιστημονικής και Παιδαγωγικής Καθοδήγησης της αντίστοιχης Περιφερειακής Διεύθυνσης.
Τέλος, ήδη εφαρμόζονται ειδικά προγράμματα για παλιννοστούντες και αλλοδαπούς μαθητές σε 13 δημοτικά σχολεία διαπολιτισμικής εκπαίδευσης που λειτουργούν σε διάφορες περιοχές της χώρας.
|
Εκτυπώσιμη Μορφή
