| |
Νερό, το πιο πολύτιμο αγαθό μας-Μάθημα ζωής στο Νηπιαγωγείο της Νεστάνης
Υπόδειγμα προσπάθειας για ανάδειξη του σχολείου σε ζωντανό κύτταρο της κοινωνίας και χώρο έκφρασης περιβαλλοντικών ανησυχιών στο πλαίσιο εφαρμογής σύγχρονων παιδαγωγικών αρχών αποτελεί το περιβαλλοντικό πρόγραμμα που πραγματοποιήθηκε από το 1/θ Νηπιαγωγείο Νεστάνης Αρκαδίας κατά το σχολικό έτος 2006-2007.
Οι 8 μαθητές (4 προνηπιακής και 4 νηπιακής ηλικίας) και οι εκπαιδευτικοί κ. Διάκου, υπεύθυνη περιβαλλοντικής εκπαίδευσης της Δ/νσης Α/θμιας Εκπ/σης Ν. Αρκαδίας, και κ. Γκιβίση, νηπιαγωγός, υπεύθυνη του προγράμματος "Βρύσες & Πηγές του Χωριού μας", παρακινημένες από περιβαλλοντική ευαισθησία και συγκεκριμένα από την ανάγκη προστασίας του υδάτινου περιβάλλοντος, δραστηριοποιήθηκαν στο πλαίσιο διαθεματικού project μεγάλης διάρκειας, αν λάβουμε υπόψη τις ηλικίες των μικρών μαθητών. Σε ένα μαθησιακό περιβάλλον το οποίο διαπνέεται από σύγχρονες παιδαγωγικές αρχές, όπως ο εποικοδομητισμός και η βιωματική προσέγγιση, οι μαθητές αφομοίωσαν γνώσεις αλλά κυρίως ανέπτυξαν δεξιότητες και απέκτησαν εμπειρίες, ενώ το σχολείο επιχείρησε μία σύνδεση με το άμεσο αλλά και ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον τους.
Στο νηπιαγωγείο της Νεστάνης, στην ορεινή Αρκαδία, τα παιδιά προσπάθησαν να γνωρίσουν όσο γίνεται καλύτερα το νερό, τη χρησιµότητά του στη ζωή µας και µε μια σειρά από δραστηριότητες να προβληµατιστούν και να εκτιµήσουν την τεράστια αξία του. Το νερό που κυλάει στα δεκάδες ποτάμια της Ελληνικής γης, που ποτίζει τα διάσπαρτα χωράφια, που ξεδιψά τους ανθρώπους, που γεμίζει τις λίμνες, που σχηματίζει το Αιγαίο και το Ιόνιο πέλαγος είναι το πολυτιµότερο αγαθό στη χώρα μας, αλλά και σε ολόκληρο τον πλανήτη.
Η αφορµή για την επιλογή του θέµατος δόθηκε έπειτα από ένα µικρό περίπατο των μαθητών µια φθινοπωρινή µέρα. Ακριβώς πίσω από το σχολείο της Νεστάνης υπάρχει µια αρχαία κρήνη, όπου τρέχει άφθονο δροσερό νερό. Γυρίζοντας, λοιπόν, από τον περίπατο δασκάλα και μαθητές στάθηκαν να ξεδιψάσουν και τα παιδιά αναρωτήθηκαν από πού άραγε έρχεται αυτό το νερό. Έτσι αποφασίστηκε από τη μικρή αυτή ομάδα να το ερευνήσει. Και όχι µόνο αυτό, αλλά να βρει και άλλες βρύσες, ποταµάκια, πηγές και ό,τι άλλο µπορεί να υπάρχει στο χωριό.
Πάνω σε αυτή την ιδέα σχεδιάστηκε ένα εκπαιδευτικό πρόγραµµα µε βασικό σκοπό να γνωρίσουν τα παιδιά την αναγκαιότητα και τη χρησιµότητα που έχει το νερό στη ζωή µας και τι πρέπει να κάνουν για να το προστατεύσουν από τους κινδύνους που το απειλούν, όπως η µόλυνση, η ξηρασία και η λειψυδρία. Γιατί συνήθως θεωρούµε τη διαθεσιµότητά του δεδοµένη και τα αποθέµατά του ανεξάντλητα. Είναι όµως έτσι; Τι συνέβαλε στο να αλλάξουν τα δεδοµένα και τα τελευταία χρόνια να γίνεται ολοένα και περισσότερο λόγος για όλα αυτά τα προβλήματα; Σίγουρα η αλόγιστη χρήση και η µόλυνση των υδάτων από διάφορα χηµικά έχουν περιορίσει την ποσότητα του πόσιµου νερού. Τα βιβλία που χρησιμοποιήθηκαν για τη μελέτη αυτή ήταν: «Ο Μπαµπακιένιος», «Η Ιστορία µιας σταγόνας», «Ο χιονάνθρωπος που δεν ήθελε να λιώσει». Τα παιδιά έφεραν από το σπίτι πληροφορίες, τραγούδια, παροιµίες, ποιήµατα σχετικά µε το νερό. Όλοι μαζί διαπίστωσαν ότι τα περισσότερα δηµοτικά µας τραγούδια έχουν πάρει τα θέµατά τους από το νερό. Κυρίως ποτάµια, πηγές, βρύσες έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στα δηµοτικά τραγούδια όπου παίρνουν πολλές φορές ανθρώπινη µορφή. Από αυτό γίνεται αντιληπτό πόσο σηµαντικό είναι για τη ζωή του ανθρώπου το νερό και πόσο συνυφασµένο είναι µε όλες του τις δραστηριότητες.
Οι βασικοί στόχοι του προγράμματος είναι:
-
Να γνωρίσουν τα παιδιά τις βρύσες και τις πηγές του χωριού τους
-
Να µάθουν για την προέλευση και τη χρήση του νερού
-
Να συνειδητοποιήσουν τη σπουδαιότητα του νερού για τη ζωή
-
Να κατανοήσουν τις ιδιότητες του νερού µέσα από πειράµατα
-
Να ενηµερωθούν για τον κύκλο του νερού Να µάθουν να διαχειρίζονται σωστά το νερό
-
Να αντιληφθούν τις συνέπειες της ρύπανσης του πόσιµου νερού για τον άνθρωπο και τους άλλους ζωντανούς οργανισµούς
-
Να καταλάβουν την ανάγκη προστασίας του νερού καθώς και τους τρόπους καθαρισµούς του
Οι εκπαιδευτικές διαδικασίες που χρησιµοποιήθηκαν ήταν οι εξής:
-
Συζήτηση
-
Έκθεση εποπτικού υλικού
-
Προβολή video
-
Εµπλουτισµός της βιβλιοθήκης µε σχετικό υλικό και άντληση πληροφοριών γύρω από το θέµα
-
Επίσκεψη στις βρύσες, το ποτάµι, τις πηγές του χωριού
-
Ατοµική εργασία
-
Οµαδική εργασία
-
Ανάγνωση παραµυθιών σχετικών µε το θέµα, δραµατοποίηση
-
Συµπλήρωση φύλλων εργασίας
-
Σύνδεση του προγράµµατος µε τα άλλα µαθήµατα του νηπιαγωγείου όπως µαθηµατικά, φυσική, γλώσσα, ιστορία, µυθολογία, εικαστικά, µουσική, θέατρο
Ιδιαίτερη σημασία είχε η επίσκεψη στο σχολείο του κ. Αλέκου Παπαγιάννη, συνταξιούχου δασκάλου και εκδότη της εφηµερίδας «Νεστάνη», ο οποίος µε µεγάλη χαρά έδωσε τις πληροφορίες για τη Φιλίππειο Κρήνη και διηγήθηκε και άλλες ιστορίες του χωριού. Η βρύση ήταν τόπος συνάντησης των γυναικών κυρίως. Εκεί µαθαίνονταν τα νέα του χωριού και πολλές φορές υπήρχαν τσακωμοί και συγκρούσεις. Όµως ήταν και τόπος συνάντησης των νέων και πολλά ειδύλλια είχαν ξεκινήσει στο χώρο αυτό.
Η επίδραση του προγράμματος ήταν καταφανής τόσο για τα παιδιά όσο και για τους κατοίκους της Νεστάνης που αυθόρμητα έδιναν πληροφορίες. Οι μικροί μαθητές συμμετείχαν με πραγματικό ενθουσιασμό και ενδιαφέρον στην όλη διαδικασία, είχαν πρωτόγνωρες εμπειρίες, έμαθαν για τις πηγές και βρύσες του χωριού τους, για τη διαδρομή και τη χρησιμότητα του νερού και μάλιστα ενημέρωσαν και τα άλλα μέλη των οικογενειών τους.
Αν έχετε πραγματοποιήσει ανάλογα πρωτοποριακά προγράμματα στείλτε μας την εμπειρία σας στο στο : e-emphasis AT sch.gr (κατά την αποστολή αντικαταστήστε το ΑΤ με @).
|
Εκτυπώσιμη Μορφή
